Обґрунтування та результати корекції когнітивної дисфункції у пацієнтів з хронічною серцевою недостатністю та зниженою фракцією викиду лівого шлуночка за допомогою комбінації мельдонію та гамма-бутиробетаїну
DOI:
https://doi.org/10.30978/HV2018-4-62Ключові слова:
серцева недостатність, когнітивна функція, нейропсихологічне тестування, якість життя, мельдоній, γ‑бутиробетаїнАнотація
Мета роботи — оцінити вплив інноваційної комбінованої лікарської форми у вигляді поєднання мельдонію та γ‑бутиробетаїну (ГББ) на стан когнітивної функції, якість життя та ендотеліальну функцію у пацієнтів з хронічною серцевою недостатністю (ХСН) та зниженою фракцією викиду (ФВ) лівого шлуночка (ЛШ).
Матеріали і методи. Обстежено 24 пацієнти зі стабільною ХСН і зниженою ФВ ЛШ (< 40 %) II — III функціонального класу за NYHA не старше 75 років, які мали когнітивні порушення, виявлені за допомогою стандартизованого тестування. Всім пацієнтам проводили загальноклінічне обстеження з використанням стандартних методів психологічного тестування (короткої шкали дослідження психічного статусу (Mini‑Mental State Examination (MMSE)), проби Шульте, шкала HADS, Міннесотської анкети (The Minnesota Living with Heart Failure Questionnaire (MLHFQ)), самооцінки пацієнтами побутової фізичної активності за допомогою анкети Університету Дюка), ультразвукову діагностику ендотелій‑залежної вазодилатації плечової артерії (ЕЗВД ПА) за допомогою проби з реактивною гіперемією. Комбінацію мельдонію з ГББ призначали у дозі 2 капсули тричі на добу (кожні 8 год) протягом 4 тиж.
Результати та обговорення. Після лікування комбінацією мельдонію з ГББ відзначено статистично значуще поліпшення показників когнітивної функції за шкалою MMSE (р < 0,001) та пробою Шульте (р < 0,001), а також якості життя за MLHFQ (р = 0,02). На тлі прийому препарату спостерігали істотне поліпшення ендотелій‑залежної вазодилататорної відповіді (р < 0,001). Статистично значущого впливу комбінації мельдонію з ГББ на рівень тривожності (шкала HADS‑A) та депресії (HADS‑D) не виявлено.
Висновки. Прийом впродовж 4 тиж пацієнтами з ХСН та зниженою ФВ ЛШ фіксованої комбінації мельдонію з ГББ додатково до стандартного базового лікування (інгібітор ангіотензинперетворювального ферменту, b‑блокатор, антагоніст мінералкортикоїдних рецепторів, діуретик) асоціювався зі статистично значущим поліпшенням показників когнітивних тестів (сума балів за шкалою MMSE, час виконання проби Шульте), якості життя за MLHFQ і значущим поліпшенням ЕЗВД ПА за даними проби з реактивною гіперемією.
Посилання
Література
Bukvaltsev VI, Kamyshova TV, Spasskaya MB. Endothelial dysfunction as an integral risk factor for atherosclerosis and its correction potential (Rus). Klinicheskaya pharmakologiya [Clinical Pharmacology] (Rus).2002 : 11 (5):30 — 32.
Voronkov LG, Shkurat IA, Besaga EM. Endothelium-dependent vasodilation and its prognostic value in patients with chronic heart failure and left ventricular systolic dysfunction (Ukr). Ukr. Cardiol. Jurnal [Ukrainian Cardiology Journal] (Ukr).2005 : 6:86 — 89. DOI: 10.1016/s1567-4215 (07)60008-3
Zakharov VV. Neuropsychological tests. Necessity and possibility of application (Rus). Consilium medicum (Rus).2011 : 13 (2):82 — 90.
Mironova E. E. Sbornik psikhologicheskikh testov. Chast’ II: Posobie (Russian). Mn.: Zhenskii institut ENVILA.2006 : 146.
Mischenko TS, Zdesenko IV, Mishchenko VN. New possibilities in treatment of patients with dyscirculatory encephalopathy (Rus). Mіzhnarodnij nevrologіchnij zhurnal [International neurological journal] (Ukr).2015 : 5:55 — 64.
Petrishchev IN. Disfunkciya ehndoteliya. Prichiny, mekhanizmy, farmakologicheskaya korrekciya [Endothelial dysfunction. Causes, mechanisms, pharmacological correction] (Rus).St. Petersburg.2003 : 184.
Putilina MV, Dongak ChK. The role of endothelial dysfunction in the formation of vascular cognitive impairment. Possible therapeutic strategies. (Rus). RMJ Farmateka : meditsinskii zhurnal [Pharmacy: medical journal] (Rus). 2010; 12 : 39 — 45.
Sjakste NI, Dzintare MYa., Kalvinsh IYa. The role of NO induction in the mechanism of action of the cytoprotector Kapikor — the original regulator of the endothelial function (Rus). Medichnі perspektivi [Medical perspectives] (Ukr).2012:XVII(2):1 — 7.
Beker J., Belachew Т., Mekonin А. et al. Predictors of adherence to self-care behaviour among patients with chronic heart failure attending Jimma University Specialized Hospital Chronic Follow up Clinic, South West Ethiopia // J. Cardiovasc. Dis. Diagn. — 2014. — Vol. 2. — P. 180 — 185. DOI: 10.4172/2329-9517.1000180
Bennett S. J., Sauve M. J. Cognitive deficits in patients with heart failure: A review of the literature // Journal of Cardiovascular Nursing. — 2003. — Vol. 18 (3). — P. 219 — 242. DOI: 10.1097/00005082-200307000-00007
Bjelland I. et al. The validity of the Hospital Anxiety and Depression Scale. An updated literature review // Journal of Psychosomatic Research. — 2002. — Vol. 52 (2). — P. 69 — 77. DOI: 10.1016/s0022-3999 (01)00296-3
Celermajer D. S., Sorensen K. E., Bull C. et al. Endothelium-dependent dilation in the systemic arteries of asymptomatic subjects relates to coronary risk factors and their interaction // J. Am. Coll. Cardiol. — 1994. — Vol. 24 (6). — P. 1468 — 1474.
Dambrova M., Liepinsh E., Kalvinsh I. Mildronate: cardioprotective action through carnitine-lowering effect // Trends Cardiovasc. Med. — 2002. — Vol. 12 (6). — P. 275 — 279. DOI: 10.1016/s1050-1738 (02)00175-5
Deanfield J. E., Halcox J. P., Rabelink T. J. Еndothelial function and dysfunction: testing and clinical relevance // Circulation. — 2007. — Vol. 115. — P. 1285 — 1295. DOI: 10.1161/circulationaha.106.652859
Fischer S., Rossa U., Landmesser S. et al. Endothelial dysfunction in patients with chronic heart failure is independently associated with increased incidence of hospitalization, cardiac transplantation, or death // Eur. Heart. J. — 2005. — Vol. 26 (1). — P. 65 — 69. DOI: 10.1093/eurheartj/ehi001
Flather M. D., Yusuf S., Kober L. et al. Long-term ACE-inhibitor therapy in patients with heart failure or left-ventricular dysfunction: a systematic overview of data from individual patients // Lancet. — 2000. — Vol. 355. — P. 1575 — 1581. DOI: 10.1016/s0140-6736 (00)02212-1
Georgiadis D., Sievert M., Cencetti S. et al. Cerebrovascular reactivity is impaired in patients with cardiac failure // Eur. Heart J. — 2000. — Vol. 21. — P. 407 — 413.
Gokce N., Keaney J. F. et al. Predictive value of noninvasively determined endothelial dysfunction for long-term cardiovascular events in patients with peripheral vascular disease // J. Am. Coll. Cardiol. — 2003. — Vol. 41. — P. 1769 — 1775. DOI: 10.1016/s0735-1097 (03)00333-4
Gokce N., Keaney J. F. et al. Long-term ascorbic acid administration reverses endothelial vasomotor dysfunction in patients with coronary artery disease // Circulation. — 1999. — Vol. 99 (25). — P. 3234 — 3240. DOI: 10.1161/01.cir.99.25.3234
Hambrecht R., Fiehn E., Weigl C. et al. Regular physical exercise corrects endothelial dysfunction and improves exercise capacity in patients with chronic heart failure // Circulation. — 1998. — Vol. 98. — P. 2709 — 2715. DOI: 10.1097/01823246-199910010-00007
Ignaro L. J. Experimental evidences of nitric oxide-dependent vasodilatory activity of nebivolol, a third generation beta-blocker // Blood Pressure. — 2004. — Vol. 13 (suppl.1). — P. 2 — 16.
Kalvinsh I., Gutcaits A., Bagdoniene L. et al. Hypothetical gamma-butyro-betaine esterase-dependent signal transduction system: possible link to mildronate action // Medical Hypotheses and Research. — 2006. — Vol. 3 (3). — P. 803 — 812.
Lieza G. Exalto, Charles P. et al. Congestive heart failure? Gender and risk of dementia in a large diverse cohort // Alzheimer’s and dementia. — 2016. — Vol. 12 (7), suppl. — P. 690. DOI: http://doi.org/10.1016/j.jalz.2016.06.1354
Maxwell A. J., Schauble E., Bernstein D., Cooke J. P. Limb blood flow during exercise is dependent on nitric oxide // Circulation. — 1998. — Vol. 98. — P. 369 — 374.
Packer M., Coats A. J.S., Fowler M. B. et al. for the Carvedilol Prospective Randomized Cumulative Survival Study Group. Effect of carvedilol on survival in severe chronic heart failure // N. Engl. J. Med. — 2001. — Vol. 344. — P. 1651 — 1658.
Shantsila E., Wrigley B. J., Blann A. D. et al. A contemporary view on endothelial function in heart failure // Eur. J. Heart. Fail. — 2012. — Vol. 14 (8). — P. 873 — 881. DOI: 10.1093/eurjhf/hfs066
Zuccala G., Cattel C., Manes-Gravina E. et al. Left ventricular dysfunction: a clue to cognitive impairment in older patients with heart failure // J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry. — 1997. — Vol. 63. — P. 509 — 512. DOI: 10.1136/jnnp.63.4.509